Polifenole w oliwie z oliwek extra virgin. Wszystko, co powinieneś wiedzieć.

W ostatnim czasie coraz częściej poruszany jest temat polifenoli oraz ich kluczowej roli dla zdrowia. Choć znajdują się one w wielu roślinach, to polifenole specyficzne dla oliwy z oliwek extra virgin wyjaśniają, dlaczego od wieków jest ona uznawana za superfood. Może to być związane z rosnącą świadomością zdrowotną po pandemii COVID, innowacjami w dziedzinie żywienia, czy też nieustającym poszukiwaniem eliksiru młodości. Bez względu na przyczyny, polifenole stały się gorącym tematem.

Dlatego, jako temat bliski naszym sercom w świecie oliwy z oliwek, zdecydowaliśmy się przyjrzeć mu bliżej, z punktu widzenia producentów i codziennych użytkowników.

Czym są polifenole?

Są to przeciwutleniacze. Termin „polifenol” obejmuje szeroką gamę związków organicznych występujących naturalnie w roślinach, znanych także jako biofenole. Są wysoce cenione za ich zdolność do neutralizowania wolnych rodników.

Mają znaczący wpływ w prewencji chorób takich jak rak, choroby serca i demencja, co spowodowało wzrost zainteresowania naukowego w ostatnich latach. Spośród ponad 8000 rodzajów polifenoli w różnych roślinach, które spożywamy, około 25 jest charakterystycznych dla oliwy extra virgin, w tym oleokantal, oleuropeina i hydroksytyrozol.

Które oleje mają najwięcej polifenoli?

Nie wszystkie oleje są takie same. Oliwy extra virgin są jak świeżo wyciśnięty sok z owoców. W idealnym przypadku świeże oliwki są przetwarzane w ciągu kilku godzin po zbiorach, a następnie płyny są oddzielane, tworząc wyjątkowy olej jadalny, który jest zupełnie inny niż każdy inny dostępny w sklepie.

Oliwy extra virgin mają najwyższą zawartość polifenoli, co wynika z ich wyższej jakości. Nawet wśród nich różnią się poziomy polifenoli, w zależności od takich czynników jak:

• Świeżość oleju (im bliżej daty zbioru, tym lepiej).
• Okres produkcji (im wcześniej w sezonie, tym lepiej).
• Sposób przetwarzania (czas dostarczenia oliwek do tłoczni oraz technologia i umiejętności użyte w trakcie tłoczenia oliwy).
• Odmiany oliwek i specyficzne, regionalne warunki klimatyczne.

Co to oznacza ,że  „oliwa z oliwek extra virgin ma wysoką zawartość polifenoli”?

Każda marka twierdząca, że jej oliwa extra virgin jest zdrowsza niż inne, musi potwierdzić swoje twierdzenia za pomocą badań lub certyfikatów. Według rozporządzenia UE 432/2012, oliwy z zawartością 250 mg/kg polifenoli lub więcej kwalifikują się jako „olej o wysokiej zawartości polifenoli”. My, w branży, uważamy, że zawartość fenoli powinna być nawet wyższa, aby utrzymać korzyści przez cały czas życia oleju, który może wynosić 1-2 lata.

Jak rozpoznać oliwę bogatą w polifenole?

To proste – możesz je poczuć. Polifenole chronią świeży sok owocowy, który jest oliwą EVOO, więc ich obecność można wyczuć po aromatach ziół, warzyw, owoców czy orzechów. Różne polifenole wywołują też różne doznania organoleptyczne, takie jak goryczka na podniebieniu czy pikantność w tylnej części gardła, które są bezpośrednim efektem polifenoli w oliwie.

Jakie inne korzyści niosą polifenole w oliwie?

Polifenole nie tylko są korzystne dla zdrowia, ale także wpływają na sensoryczne właściwości oliwy – jej smak i zapach. Są powodem, dla którego oliwa jest bardziej aromatyczna, ma wyrazistą goryczkę, która wzbogaca smak potraw, oraz przyjemną pikantność. Dodatkowo, wyższa zawartość polifenoli przyczynia się do lepszej jakości przygotowywanych potraw oraz dłuższego okresu trwałości oliwy, dzięki ich właściwościom przeciwutleniającym.

Ile oliwy extra virgin należy spożywać?

Z badań wynika, że korzyści zdrowotne można uzyskać już przy spożyciu 1-2 łyżek stołowych dziennie, jednak w regionach basenu Morza Śródziemnego spożywa się jej znacznie więcej. Regularne spożywanie oliwy znacząco zmniejsza  ryzyko chorób serca i cukrzycy.

Mimo debat na temat optymalnej ilości polifenoli, zaleca się, aby ich spożycie było dostosowane do indywidualnych potrzeb zdrowotnych i dietetycznych, z uwzględnieniem aktualnych badań i zaleceń naukowych.

Obsesja na  punkcie  „wysokiego poziomu polifenoli” 

Niektórzy producenci promują oliwę z oliwek extra virgin z zawartością polifenoli przekraczającą 1000 mg/kg, pakowaną w małe butelki jako suplementy diety i zalecają spożywanie codziennej "dawki" 5 ml. Jednak nie mamy pewności, czy oliwy spożywane w ten sposób faktycznie przynoszą podobne lub lepsze efekty zdrowotne.

Możliwe jest, że stężenie polifenoli może być na tyle wysokie, iż potencjalne korzyści mogą nie tylko zanikać, ale nawet obracać się przeciwko nam. Uważamy , że potrzebne są dalsze badania, zanim będziemy mogli zalecić takie produkty.

Chociaż wszyscy cenią dobrą, odżywczą oliwę extra virgin, nasze zafascynowanie "wysokimi polifenolami" może nie być warte swojej ceny, dopóki nie uzyskamy więcej dowodów na ich skuteczność. Warto też pamiętać, że wysoka koncentracja polifenoli wpływa na cenę oliwy – nie tylko ze względu na proces produkcji, ale i ze względu na często intensywniejszy smak, który może przekroczyć granice gustu większości osób. To zmusza do spożywania oliwy w sposób bardziej dosłowny niż cieszenie się nią jako dodatkiem do potraw. Przecież oliwa extra virgin to o wiele więcej niż tylko zdrowa żywność.

Czy polifenole w oliwie z oliwek mają inne pozytywne efekty oprócz tych zdrowotnych? Absolutnie. Jak już wspominaliśmy, obecność polifenoli można odczuć przez zmysły smaku i węchu.

Oto główne powody, dla których wybieramy oliwy z oliwek o wysokiej zawartości polifenoli:

• Zapewniają one bardziej aromatyczny zapach oliwy.
• Wzbogacają smak potraw dzięki swojej goryczy, która otwiera podniebienie, ale nie dominuje w daniu.
• Pikantność, którą wprowadzają, jest porównywalna do przyjemności z dodania pieprzu.
• Przyczyniają się także do dłuższego okresu trwałości, ponieważ przeciwutleniacze w oliwie zapobiegają jej utlenianiu, zachowując jej świeżość na dłużej.

Ostatecznie, choć oliwa z oliwek extra virgin jest bogata w zdrowe dla serca jednonienasycone kwasy tłuszczowe i stanowi źródło witaminy E, to polifenole mogą nadawać jej prawdziwą  supermoc.

Źródło: citizensofsoil.com